Panele monokrystaliczne i polikrystaliczne – jakie są różnice?

Wybór odpowiednich paneli fotowoltaicznych to kluczowa decyzja przy inwestycji w energię słoneczną. Na rynku dostępne są różne technologie, a dwie najpopularniejsze to panele monokrystaliczne i polikrystaliczne. Zrozumienie różnic między nimi pomoże Ci dokonać świadomego wyboru, dopasowanego do Twoich potrzeb i możliwości.

• Wygląd: Czym różnią się wizualnie panele mono- i polikrystaliczne?
• Proces produkcji: Jak powstają ogniwa w obu typach paneli?
• Wydajność: Które panele są bardziej efektywne w przetwarzaniu światła słonecznego?
• Koszt: Jak kształtują się ceny paneli monokrystalicznych i polikrystalicznych?
• Zajmowana powierzchnia: Czy jeden typ paneli wymaga więcej miejsca do uzyskania tej samej mocy (mała instalacja fotowoltaiczna)?
• Temperatura pracy: Jak temperatura wpływa na wydajność obu typów paneli?
• Trwałość i gwarancja: Czy istnieją różnice w żywotności i oferowanej gwarancji?

Wygląd – charakterystyczne cechy wizualne

Jedną z pierwszych różnic, jaką można zauważyć, jest wygląd paneli. Panele monokrystaliczne charakteryzują się:

• jednolitym, ciemnogranatowym lub czarnym kolorem,
• zazwyczaj gładką powierzchnią,
• ściętymi krawędziami ogniw, wynikającymi z produkcji z pojedynczego kryształu krzemu.

Z kolei panele polikrystaliczne mają:

• bardziej niejednolity, niebieskawy kolor z widocznymi kryształami krzemu, przypominającymi mozaikę,
• zazwyczaj kwadratowe krawędzie ogniw.

Proces produkcji – od pojedynczego kryształu do wielu

Różnice w wyglądzie wynikają bezpośrednio z procesu produkcji. Ogniwa monokrystaliczne są wytwarzane:

• z jednego, czystego kryształu krzemu,
• który jest cięty na cienkie plasterki.

Ten proces jest bardziej złożony i generuje więcej odpadów, co wpływa na wyższy koszt produkcji. Natomiast ogniwa polikrystaliczne powstają przez:

• stopienie wielu fragmentów kryształów krzemu,
• które następnie są wylewane do formy i schładzane.

Proces ten jest prostszy i tańszy.

Wydajność – kluczowy parametr wyboru

Pod względem wydajności zazwyczaj panele monokrystaliczne osiągają wyższą sprawność w przetwarzaniu światła słonecznego na energię elektryczną. Ich sprawność może wynosić od 17% do ponad 20%. Panele polikrystaliczne charakteryzują się nieco niższą sprawnością, zwykle w zakresie od 15% do 18%. Oznacza to, że panel monokrystaliczny o tej samej powierzchni wyprodukuje więcej energii niż panel polikrystaliczny. Warto również pamiętać o oszacowaniu wydajności fotowoltaiki w dłuższym okresie.

Koszt – inwestycja na lata

Ze względu na bardziej złożony proces produkcji i wyższą wydajność, panele monokrystaliczne są zazwyczaj droższe od paneli polikrystalicznych. Panele polikrystaliczne są bardziej ekonomicznym rozwiązaniem, szczególnie przy większych instalacjach, gdzie różnica w cenie może być znacząca. Jednak warto pamiętać, że koszt paneli to tylko jeden z elementów całej inwestycji w fotowoltaikę, o czym piszemy w naszym artykule o kosztach i oszczędnościach związanych z fotowoltaiką. Czasami warto rozważyć używane panele fotowoltaiczne, ale wiąże się to z pewnymi ryzykami.

Zajmowana powierzchnia – oszczędność miejsca

Dzięki wyższej wydajności, instalacja z paneli monokrystalicznych będzie wymagała mniejszej powierzchni dachu lub gruntu do wygenerowania tej samej ilości energii co instalacja z paneli polikrystalicznych. Jest to szczególnie istotne w przypadku ograniczonej przestrzeni montażowej, o czym więcej w naszym artykule o małych instalacjach fotowoltaicznych. Przy planowaniu instalacji na gruncie, warto również uwzględnić odległość paneli fotowoltaicznych na gruncie.

Temperatura pracy – wpływ na efektywność

Wysoka temperatura może negatywnie wpływać na wydajność paneli fotowoltaicznych. Panele monokrystaliczne zazwyczaj lepiej radzą sobie z wysokimi temperaturami i wykazują mniejszy spadek wydajności w gorące dni w porównaniu do paneli polikrystalicznych. Współczynnik temperaturowy mocy (Pmax) jest zwykle korzystniejszy dla paneli monokrystalicznych. Warto również pamiętać o czyszczeniu paneli fotowoltaicznych, które może wpływać na ich wydajność.

Trwałość i gwarancja – długoterminowa inwestycja

Zarówno panele monokrystaliczne, jak i polikrystaliczne charakteryzują się wysoką trwałością i długą żywotnością, często przekraczającą 25 lat. Standardowe gwarancje na panele fotowoltaiczne zazwyczaj obejmują:

• okres 10-12 lat na wady materiałowe i produkcyjne,
• oraz 25 lat na liniowy spadek mocy.

Nie ma znaczących różnic w trwałości i oferowanych gwarancjach między tymi dwoma typami paneli od renomowanych producentów. Warto jednak zawsze dokładnie sprawdzić warunki gwarancji oferowane przez konkretnego producenta oraz rozważyć ubezpieczenie fotowoltaiki.

Czytaj więcej:

1. Jak działa fotowoltaika – prosty przewodnik dla początkujących
2. Montaż paneli fotowoltaicznych – najważniejsze informacje
3. Watt peak – mierzenie mocy paneli słonecznych

Fot. Pexels.