Kwestia czyszczenia paneli fotowoltaicznych często bywa bagatelizowana. Wiele osób wychodzi z założenia, że dobrze zamontowane panele są w stanie same poradzić sobie z większością zabrudzeń, takich jak kurz, śnieg czy szron. Jednakże, regularna konserwacja instalacji fotowoltaicznej, najlepiej przeprowadzana przez wykwalifikowanych specjalistów, jest kluczowa dla utrzymania ich maksymalnej wydajności, zapobiegania potencjalnym awariom oraz znaczącego wydłużenia żywotności całej instalacji. Zaniedbanie tej czynności może prowadzić do stopniowej utraty efektywności i w konsekwencji do mniejszych oszczędności na rachunkach za energię elektryczną.
Jak działają samoczyszczące panele słoneczne?
Większość nowoczesnych paneli fotowoltaicznych jest montowana pod kątem w zakresie od 15 do 50 stopni. Taka konstrukcja, w połączeniu z gładką powierzchnią paneli, sprzyja naturalnemu usuwaniu się większych zanieczyszczeń. Śnieg, liście i inne luźne zabrudzenia zwykle ześlizgują się pod wpływem grawitacji i wiatru. Co ciekawe, nawet gdy panele słoneczne są czasowo pokryte warstwą śniegu, nadal mogą produkować energię elektryczną, ponieważ promienie słoneczne są w stanie przenikać przez cienką warstwę śniegu. Dodatkowo, nagrzewanie się paneli pod wpływem promieniowania słonecznego przyspiesza topnienie śniegu i oszronienia.
Warto jednak pamiętać o istotnym wyjątku: przy kącie nachylenia mniejszym niż 15 stopni, funkcja samooczyszczania paneli fotowoltaicznych może nie działać efektywnie. W takich przypadkach regularna konserwacja staje się niezbędna. Interesującym faktem jest również to, że mróz może paradoksalnie zwiększyć wydajność paneli słonecznych nawet o 20%, poprawiając przewodność elektryczną ogniw. Ostateczna efektywność instalacji fotowoltaicznej zależy od wielu czynników, w tym od poziomu nasłonecznienia, długości dnia oraz czystości powietrza w danej lokalizacji.
Czy konserwacja i czyszczenie paneli słonecznych są opłacalne?
Z biegiem czasu na powierzchni paneli fotowoltaicznych nieuchronnie gromadzi się warstwa kurzu, pyłu, a także ptasie odchody. Te zanieczyszczenia mogą znacząco ograniczyć dostęp światła słonecznego do ogniw fotowoltaicznych, co w konsekwencji prowadzi do obniżenia ich efektywności nawet o 10-20%. W Polsce wielu właścicieli instalacji fotowoltaicznych rezygnuje z regularnego czyszczenia, argumentując to wystarczającą produkcją energii. Niemniej jednak, decyzja o myciu paneli fotowoltaicznych przynosi wymierne korzyści, a tę czynność warto powierzyć specjalistom. Profesjonalne czyszczenie nie tylko oszczędza czas i wysiłek, ale przede wszystkim minimalizuje ryzyko uszkodzenia delikatnej powierzchni paneli oraz zmniejsza ryzyko potencjalnych urazów podczas samodzielnej pracy na wysokości.
Jeśli zdecydujemy się na samodzielne czyszczenie fotowoltaiki, należy bezwzględnie przestrzegać kilku podstawowych zasad bezpieczeństwa:
- Bezpieczeństwo na pierwszym miejscu: Prace na wysokości wiążą się z ryzykiem upadku, dlatego należy stosować odpowiednie zabezpieczenia.
- Przygotowanie miejsca na śnieg: Podczas odśnieżania paneli, należy zabezpieczyć teren pod nimi, aby spadający śnieg nie uszkodził paneli ani nie stanowił zagrożenia dla osób postronnych.
- Unikanie uszkadzających narzędzi: Nie należy używać mioteł z twardym włosiem ani innych narzędzi, które mogłyby zarysować lub uszkodzić powierzchnię paneli.
- Ostrożność przy użyciu wody: Niektórzy właściciele czyszczą panele wodą z węża, dmuchawami do liści lub zwykłymi narzędziami czyszczącymi. Myjki ciśnieniowe są szczególnie ryzykowne, ponieważ wysokie ciśnienie wody może uszkodzić uszczelnienia lub inne elementy paneli.
Profesjonalna konserwacja paneli słonecznych – inwestycja w długowieczność
Aby zapewnić maksymalną wydajność i długą żywotność paneli słonecznych, zaleca się ich profesjonalne czyszczenie przynajmniej 1-2 razy w roku. Regularna konserwacja całej instalacji fotowoltaicznej jest również niezwykle ważna w zapobieganiu niepożądanym awariom, które mogą występować częściej w okresie zimowym, na przykład w wyniku uderzeń ciężkiego śniegu i lodu.
Profesjonalne firmy specjalizujące się w czyszczeniu fotowoltaiki dysponują niezbędnym wyposażeniem, takim jak:
- Podnośniki: Umożliwiają bezpieczny dostęp do paneli zamontowanych na wysokości.
- Specjalistyczne maszyny czyszczące: Wykorzystują wodę demineralizowaną, która nie pozostawia osadów kamienia wodnego na powierzchni paneli.
- Impregnaty: Stosowane po czyszczeniu, tworzą warstwę ochronną zapobiegającą ponownemu osadzaniu się zanieczyszczeń.
Korzystanie z profesjonalnych usług mycia paneli fotowoltaicznych ma wiele dodatkowych zalet. Oprócz doskonałej czystości paneli bez ryzyka ich uszkodzenia, specjaliści przeprowadzają również dokładną kontrolę wizualną instalacji, co pozwala na wczesne wykrycie ewentualnych uszkodzeń mechanicznych lub nieprawidłowości w zamocowaniu komponentów. Regularna konserwacja i serwis są kluczowe dla bezpiecznej i efektywnej pracy fotowoltaiki przez dziesiątki lat. Ciekawym trendem jest również rosnące zainteresowanie inteligentnymi systemami monitorowania wydajności, które pomagają właścicielom na bieżąco śledzić produkcję energii i identyfikować potencjalne problemy wymagające konserwacji.
Krótkie podsumowanie kluczowych aspektów czyszczenia fotowoltaiki
Podsumowując najważniejsze informacje dotyczące czyszczenia i konserwacji paneli fotowoltaicznych:
- Kluczowa konserwacja: Regularna konserwacja jest niezbędna dla zapewnienia maksymalnej wydajności i długiej żywotności paneli.
- Samoczyszczenie a rzeczywistość: Choć deszcz pomaga w usuwaniu większych zabrudzeń, profesjonalne czyszczenie zapobiega awariom.
- Wpływ śniegu i mrozu: Zima może wpływać na wydajność, ale panele nadal produkują energię.
- Zalecane profesjonalne czyszczenie: 1-2 razy w roku dla optymalnej efektywności i bezpieczeństwa.
Fot. Pexels
W większości przypadków nie jest to konieczne. Panele są montowane pod kątem, co ułatwia zsuwanie się śniegu. Dodatkowo, nagrzewanie się paneli pod wpływem słońca przyspiesza topnienie śniegu. Jednak w przypadku bardzo obfitych opadów śniegu i płaskiego kąta nachylenia paneli, gruba warstwa śniegu może zablokować dostęp światła i zmniejszyć produkcję energii. W takiej sytuacji można delikatnie usunąć nadmiar śniegu miękką szczotką lub zgarniaczem, unikając uszkodzenia powierzchni paneli.
Do mycia paneli fotowoltaicznych zaleca się używanie miękkiej wody demineralizowanej lub destylowanej. Można również stosować specjalne, delikatne środki czyszczące przeznaczone do paneli fotowoltaicznych, które nie pozostawiają smug i nie uszkadzają powłoki antyrefleksyjnej. Należy unikać agresywnych detergentów, rozpuszczalników i środków ściernych, które mogą trwale uszkodzić panele.
Tak, regularne czyszczenie paneli fotowoltaicznych przyczynia się do utrzymania ich optymalnej wydajności, co oznacza większą produkcję energii elektrycznej. Zwiększona produkcja energii przekłada się na większe oszczędności na rachunkach za prąd, co w konsekwencji skraca okres zwrotu inwestycji w instalację fotowoltaiczną. Zaniedbanie czyszczenia i spadek wydajności paneli wydłuża ten okres.
